|
In het vakblad Draf&Rensport hebben in 2013 regelmatig beschrijvingen gestaan over drafsportmensen uit bepaalde dorpen, steden of regio's. Uit amusant, promotioneel, nostalgisch en/of historisch oogpunt hebben wij deze leuke artikelen overgenomen. Tien jaar later, in 2023, schreef Henri van Voorn zijn herinneringen op aan het plaatsje Noordlaren, vlak onder Groningen. En dat vind je hieronder.
Boven: Noordlaren ligt ligt in de provincie Groningen, vlak onder
Glimmen (pijl), waar rond de voorlaatste eeuwwisseling (rond 1900)
op drie plaatsen gekoerst.
1. Westelijk van Glimmen: bij Havezate-Oosterbroek: 1891-1892
2. Zuid-Oostelijk : Groningse Punt-Vogelzang: 1892-1900
3. Noordelijk : Haren(d)ermolen: 1903-1904; 1917; 1936-1937; 1947
Onderstaand artikel werd gepubliceerd in D&R nr. 26 d.d. 28-6-2023.
Titel: De sport leefde in Noordlaren
door Henri van Voorn
Harendermolen
Op weg naar Noordlaren fietste ik vanuit mijn woonplaats Groningen, via de Hereweg en de Rijkstraatweg, Harendermolen in. Achter de woning met de naam "Mimosa" zie je het oude stalletje, waar ooit Jan Bakker zijn entrainement had. Hij trainde er de paarden van moeder H. Bakker-Tuin. Uit zijn glorietijd herinner ik me de nakomelingen van hun geweldige fokmerrie Paula BH zoals Y Paula, Zele Toreador, Athos the Saint, Barke II, Ereprijs, Gento BH en Jasper. Met Ereprijs won Jan in 1970 de finale van de Grote Johan Smit-prijs in Groningen. Toen Jan in 1971 naar Noordlaren vertrok, begon Hennie Grift in Harendermolen zijn carriere als zelfstandig trainer. Jos N, Pannepieta, Karel Volann, Paljas D en Gregorius zorgden voor de eerste successen. Jan en Hennie hadden een gezamenlijke passie, voetbal. Jan was keeper in het elftal van stal Grift. Dat ging niet altijd goed want als Jan een volgens Hennie houdbare bal liet gaan, dan ging het behoorlijk tekeer. Zo erg, dat Jan wel eens het veld uit liep. Legendarisch in hun voetbalpassie is de maand januari 1978. FC Groningen had thuis
met 5-0 van Fortuna Sittard gewonnen en Jan en Hennie waren dolenthousiast. Een week later was de uitwedstrijd. Er ging een vliegtuig met supporters naar Limburg en Hennie en Jan zaten aan boord. Op de terugreis konden we Hennie bij wijze van spreken boven de Veluwe al horen aankomen. Onze FC was in Sittard met 4-0 afgedroogd.
Boven: Pannepieta (Hennie Grift) wint de koers voor 2-jarigen
te Drachten op 26-6-1976, voor Peter van Aduard (nr.2).
Boven: Close-up van Peter Chestnut en Jan Bakker bij hun zege
in de Hyacinthen-prijs te Alkmaar op 27-4-1952.
Jan was hier 24 jaar oud.
Noordlaren
Voorbij Harendermolen kun je linksaf door Appelbergen naar Noordlaren. Een populaire fietsroute en dan kom je vlakbij Huize
Blankeweer in Noordlaren uit. Even verderop ligt dan de boerderij waar Jan Bakker zijn entrainement had. In het boek draf- en
renbanen in Nederland en boven aangehaald artikel kun je lezen dat er in het gebied van Appelbergen tussen 1892 en 1900 gekoerst is door de Harddraverij- en Renvereniging Groningen. De renbaan was aangelegd op landgoed Vogelzang. De openingsmeeting
vond plaats in aanwezigheid van koningin regentes Emma en haar dochter koningin Wilhelmina. Ondanks dat noodweer de
koninklijke loge en de tribune deels verwoestte stonden de koninklijke hoogheden erop dat er gekoerst werd. Zo geschiedde. Fr
waren duizenden bezoekers aanwezig en die werden muzikaal in de stemming gebracht door de Groningse schutterij. De hoofdprijs
van de dag, een champagnekoeler aangeboden door de koningin en een portret van Wilhelmina in vergulde lijst, ging naar een
`oude bekende' H. van Wickevoort Crommelin. Met weemoed denk ik terug aan de naar deze pikeur genoemde klassieker
waarin jaarlijks drie-, vier- en vijfjarigen het tegen elkaar opnamen. Die koers werd van 1942 tot en met 2009 verreden met Ziti di Soprano en Hugo Langeweg jr als laatste winnaar. Toen de gemeente Haren het koersen op zondag verbood was het gedaan
met renbaan Vogelzang. De rust keerde terug in Appelbergen tot 2011. Sindsdien wordt jaarlijks op het terrein "Toeterpop" gehouden. De naam is ontleend aan het begrip "toeterzat".
Boven: Renbaan bij Glimmen Vogelenzang:
Koningin Emma en Prinses Wilhelmina staan in de Koninklijke Loge.
Jan Bakker en het voetballen
Uit de overlevering weet ik dat ooit de familie Mellema in Noordlaren een stal met dravers had waar eerst Appie Siderius en
later Klaas Woudstra gewerkt hebben. Jan Bakker koerste jaren vanuit Noordlaren. Hij werd toen met Netty Prise nog eens tweede
in de Sweepstakes en was met Santa Maria succesvol. Bij het kampioenschap van Feyenoord dit jaar moest ik terugdenken aan
eind mei 1993. Feyenoord kon op bezoek bij FC Groningen kampioen worden. Wij zaten, dankrij mijn werkgever, in het
Oosterparkstadion waar verder vrijwel geen Groninger te bekennen was. Alle kaarten waren voor grof geld richting Rotterdam
gegaan. Op de stoel voor me zat een fors uitgevallen Rotterdammer. Zo'n type dat in de haven de containers handmatig verplaatst.
De stoel naast hem bleef leeg tot een minuut voor de aftrap. Gehaast kwam een man aanlopen en plofte neer, een paar takjes stro
nog in het haar. Het was Jan Bakker. Voor we Jan hadden kunnen begroeten was de wedstrijd begonnen en was Jan druk in
gesprek met de Rotterdammer. De stemming tussen die twee werd steeds uitbundiger toen Feyenoord uitliep naar 0-5. "Wat is sport
toch mooi en vooral topsport", riep de Rotterdammer, die even later tot zijn verbazing Jan hoorde roepen "Ja en ik zit zelf
ook in de topsport". Het was even stil, want Jan was tenslotte niet zo ver van de pensioengerechtigde leeftijd af. Hij vertelde vervolgens dat hij nog twee dravers trainde die hij klaarmaakte voor Duindigt. Hij deed dat zo enthousiast dat zijn nieuw kennis beloofde naar de Wassenaarse renbaan te komen om Jan in actie te zien. Zover is het niet gekomen, de dravers hebben de baan niet
gehaald. Maar dat Jan een aardige kerel was, waar je niet kwaad op kon worden, zagen we die middag in levende lijve.
Boven: Ereprijs (Jan Bakker) won o.a. de Finale van de
Grote Joh. Smit-prijs in 1970.
Jan Vlaar en zijn Vriend
Even voorbij de stal van Bakker kwam je via de zandweg bij Jan Vlaar, die er sinds 1962 zat. Een self made trainer, die een van de beste en sympathiekste dravers van ons land op stal had. In de bijna 60 jaar dat ik op de koersbanen kom heb ik naar schatting 20.000 namen voorbij zien komen, maar er is er maar één zo mooi als die van de crack van de familie Vlaar. Vriend! Zo eenvoudig als zijn naam was, zo eenvoudig was Vriend als verschijning ook. Dat hij bij Vlaar ter wereld kwam was een dubbeltje op zijn kant, want fokmerrie Helene had nog niets gebracht. Als laatste kans werd voor Heres gekozen. Daar kwam Savero van en die liet zich zo goed aan zien, dat hij voor goed geld naar stal Hazelaar ging. Wim Velis won veel met hem. Na Tinka, die als jong paard een ongeluk kreeg, kwam de succesvolle Uniek Helene. In 1979 kwam van Heres Vriend. Zijn start was redelijk beroerd, want door een dubbele liesbreuk moest hij al snel gecastreerd worden. Dat betekende in die tijd nog dat je niet startgerechtigd was in de klassiekers. Ik interviewde Jan Vlaar in 1981, die me vertelde dat zijn kinderen Annet, Simon en Kokky de dravers trainden met hijzelf als coach langs de lijn. Vriend was als jaarling bij het beleren wat slungelachtig waardoor Jan wel eens aan verkopen dacht. Hij vertelde lachend over het keerpunt. "Op een gegeven moment sta ik weer naar het snelwerk te kijken en toen zei ik tegen Kokky dat ze hem eens een tik moest geven. Nou dat kon ze niet en toen gaf ik hem vanaf de kant zelf eentje. Toen zagen we pas de echte Vriend. Hij toonde respect en ging dravend drie rondjes met haar op de loop. Vanaf dat moment groeide de overtuiging dat het een hele echte was". Hoe echt, dat kunt u nalezen op de website van het Archief van de NDR. Vriend startte van zijn 2e tot en met zijn 12e jaar 267 keer en won daarvan 92 keer. Met zijn winsom van € 378.792 staat hij nog altijd in de top tien aller tijden. Hij won talloze grote koersen met diverse rijders. Na Luut Dooper en Hugo Langeweg werd Joop Pool een tijd zijn vaste stuurman. Toen die een keer verhinderd was werd het Hubert Schoonhoven en die heeft relatief gezien de grootste triomfen met Vriend behaald. Zo won hij het Kampioenschap van Nederland (2 keer), de Grote Prijs van Nederland en in 1988 de Grote Prijs der Lage Landen. Dat
was toen nog een koers met allure, met Mack the Knife en Stig H Johansson als favoriet. Die werd derde achter een ontketende
Vriend en Wanda Pluto. Helaas sneeuwde die winst publicitair gezien onder. Op dezelfde dag won het Nederlands voetbalelftal het EK in Duitsland. Onze Vriend uit Noordlaren.....
Boven: Wickevoort Crommelin Memoriaal 1982:
Vriend en Luut Dooper hebben zojuist deze klassieker gewonnen.
Links staan Jan Vlaar en Kokky.
Boven: Vriend wint de GPdLL voor Wanda Pluto (bles) en Mack the Knife
(achteraan links). In het midden favoriet Poroto (met witte kap).
Het bomvolle Duindigt ontplofte!!
Voor de Hall of Fame-pagina van Vriend:
Click hier
Voor een In Memoriam voor Jan Bakker:
Click hier
Voor een beschrijving van meer drafsportdorpen:
Click hier
|
